Kıs’e - къыцэ
Yis’'exer: Adıg’e: Kıs’e, Arab: خوخ Tr:Şettali,İn: peach, Fr: pêche, Rus: персик, Latin: Prunus persica
Kıs’e (Prunus persica), dexeupş`exeme (Rosaceae) yawunağoem şışe zı ğemafe şxını müşqu, çıg’ı. Yape Çin'ım kiçî Dünayem şızebg’ırıç’ığe yaşüeş`ı. Kıs’em psı be étew aşüe zı müşqu.
Febebs’’ı xeğoguxer şü`ı yil’eğow zı çıg’ı. Yil’es 30 fediz ğaş`e yeğaş`e. Türkiye'em yeneha berer Bursa re Xıfıj xeğoguxeme kaşeğası. Müşquxer s’’ıne ş`ane zerawuxırem feşhafe yipsı irağaç’ızı müşqupsı yaş`ı. Mı müşqum yiekonomik pş`e l’ap’e şıte be yawuxı. Kıs’e çıg’ım yiatığağe metre 2 re 2,5 yafızegu meh’u. Ştınım yémızeğew maxe.
Yithapexer zejöw ç’ıha paps’e, yi ujıxeme s’e yaute şıtıx. Ğetxapem thapeme yape şepl’ışö nekığexer kızeöxı. Yinekıgexer bzuwupe kas’ım yinekığexeme yafede meh’u. Yizetéfığem yepxığe Mekuwoğ mazem pase kesırexer Bjıham kesırexer h’une yakesıç’e zetéç’ı. Kıs’em zetéfığe be yie şıt. Türkiye`m 64 fediz zetéfığe kışesı.
Dünyem kışısıre Kıs’em yibağe. Yil’es 2005 - FAO
|
Düwel
|
Kışısıre ton
|
|
Çin
|
6030000
|
|
İtalya
|
1697854
|
|
ABD
|
1369300
|
|
İspanya
|
1130800
|
|
Yunanistan
|
817341
|
|
Türkiye
|
485000
|
|
Fransa
|
426799
|
|
İran
|
390000
|
|
Mısır
|
360000
|
|
Şili
|
315000
|
|
Dünayem yizeç’erem
|
15782002 Ton
|
Zıtxığer
Hatko Nuri Ersoy
Telif hakk tarafıma aittir basım ve yayını izine tabidir.
къыцэ (прунус пэрсиджа), дэхэупшIэхэмэ (росаджэаэ) яунагъоэм шышэ зы гъэмафэ шхыны мушкIу, чъыгы. япэ чъин'ым къичъî дунаем шызэбгырыкIыгъэ яшъуэшIы. къыцэм псы бэ етэу ашъуэ зы мушкIу.
фэбэбцIы хэгъогухэр шъуIы илъэгъоу зы чъыгы. илъэс 30 фэдиз гъашIэ егъашIэ. туркъиэ'эм енэхьа бэрэр бурса рэ хыфыж хэгъогухэмэ къашэгъасы. мушкIухэр цIынэ шIанэ зэраухырэм фэшхьафэ ипсы ирагъакIызы мушкIупсы яшIы. мы мушкIум иэкъономикъ пшIэ лъапIэ шытэ бэ яухы. къыцэ чъыгым иатыгъагъэ мэтрэ 2 рэ 2,5 яфызэгу мэхъу. штыным yемызэгъэу махэ.
итхьапэхэр зэжъуу кIыхьа папцэ, и ужыхэмэ цэ яутэ шытых. гъэтхапэм тхьапэмэ япэ шэплъышъо нэкъыгъэхэр къызэохы. инэкъыгэхэр бзуупэ къацым инэкъыгъэхэмэ яфэдэ мэхъу. изэтефыгъэм епхыгъэ мэкъуогъ мазэм пасэ къэсырэхэр бжыхьам къэсырэхэр хъунэ якъэсыкIэ зэтекIы. къыцэм зэтефыгъэ бэ иэ шыт. туркъиэIм 64 фэдиз зэтефыгъэ къышэсы.
дунем къышысырэ къыцэм ибагъэ. илъэс 2005 - фао
зытхыгъэр
хьаткъо нури эрсоy
|
