ĹERMEHAKUJ
Yis''exer: Adıg'e: Ĺermıhakuj Arab: سفرجل Tr:Ayva İn: quince Fr: coing Rus:айва Latin(Cydonia oblonga), Yibotanik ts’e “pyrus cydonia”
Dexeup’ş`e (Rosaceae) wunağoem şışe yiatığağe metre 4-5 fedize nese, kahwaşö, pl’ıjı, yejaşö pkı zie zı müşqu çıg’ı.
Yime aşü`ım papç’e, aşü`ü şxını ş`ını papç’e, haywe çıg’ım yinekığexemre yihaywe müşquxer zıdaığı.
Ay pemış`ewi s’’fım yıguç’e yiyepxınığem, şü`ı l’eğunığem, yı tamgew yal’ıteştığ.
yıl’esı minipl’`ım beç’e neha yipe şıfejağew (Akdeniz) xıfıj ımre Asya xeğeguxeme kışeğaç’e zereşıtığer yaş`ejı.
Tığe kohap’e Asya mre tropikal xeğeguxeme kaşıh’uxereme yahaywe müşquxer neha psı etew şabe meh’ux.
Wöşö şı`a xeğoguxeme kaşıh’ure haywexeme ya müşquxer işö ğoje tepl’e daxe ya`ew, me aşü`ı pixe woteğu meh’ux. Ya işöxeri yalıxeri pıtex, zıpşk’ıç’e je qos`’ım xefağe aşü’ığe kıdéğane.
Fabe xeğeguxeme kaşıh`ure haywexeme ya müşquxer şö p’aéw neha şabe mıjağe pşxım wol’ei, yişö wus’şöre ğojıre zetéfığe meh’ux. Ya aşü`ığeriy mıarısem re kıs’em yifızegu zı aşü`ığaç’e yie meh`u. Zıbğajerem, mıje pşxınım nah aşü`ew me aşü`ı pixı meh’u.
Protoin be zerexel`ım papç’e beçmez, merzey, aşü`ı psı, şeşığu yaş`ı. Yıbeğo wah’ter Şepıwoğ mazem şıfeje Tığeğaz mazem nesıfe bez’erım ş`ane téwoğoate.
Şüçefı zıh`uç’e yınew, pıte işö ğojıxer xeşüç’ıç’ıx. Jüğaıl’e şıl’ıştıme naylon poşetıgorem yüşl’ha wuşıal’em zı deşül’haç’e mezit’`u fedize şıl’ım l’eişt.
Gr 100 haywem: 0.4 protein. 15.3 Karbonhidrat. 0.1 Dağe. Klori:57 xel’.
Zıtxığer
Hatko Nuri Ersoy
Telif hakk tarafıma aittir basım ve yayını izine tabidir.
дэхэупIшIэ (росаджэаэ) унагъоэм шышэ иатыгъагъэ мэтрэ 4-5 фэдизэ нэсэ, къахьуашъо, плъыжы, ежашъо пкъы зиэ зы мушкIу чъыгы.
имэ ашъуIым папкIэ, ашъуIу шхыны шIыны папкIэ, хьаyуэ чъыгым инэкъыгъэхэмрэ ихьаyуэ мушкIухэр зыдаыгъы.
аy пэмышIэуи цIфым игукIэ иепхыныгъэм, шъуIы лъэгъуныгъэм, и тамгэу ялъытэштыгъ.
илъэсы миниплъIым бэкIэ нэхьа ипэ шыфэжагъэу (акъдэниз) хыфыж ымрэ ася хэгъэгухэмэ къышэгъакIэ зэрэшытыгъэр яшIэжы.
тыгъэ къохьапIэ ася мрэ тропикъал хэгъэгухэмэ къашыхъухэрэмэ яхьаyуэ мушкIухэр нэхьа псы этэу шабэ мэхъух.
уошъо шыIа хэгъогухэмэ къашыхъурэ хьаyуэхэмэ я мушкIухэр ишъо гъожэ тэплъэ дахэ яIэу, мэ ашъуIы пихэ отэгъу мэхъух. я ишъохэри ялыхэри пытэх, зыпшкъ'ыкIэ жэ кIосI'ым хэфагъэ ашъу'ыгъэ къыдегъанэ.
фабэ хэгъэгухэмэ къашыхьIурэ хьаyуэхэмэ я мушкIухэр шъо пIаеу нэхьа шабэ мыжагъэ пшхым олъэи, ишъо уцшъорэ гъожырэ зэтефыгъэ мэхъух. я ашъуIыгъэри мыарысэм рэ къыцэм ифызэгу зы ашъуIыгъакIэ иэ мэхьIу. зыбгъажэрэм, мыжэ пшхыным нахь ашъуIэу мэ ашъуIы пихы мэхъу.
протоин бэ зэрэхэлIым папкIэ бэчъмэз, мэрзэy, ашъуIы псы, шэшыгъу яшIы. ибэгъо уахътэр шэпыогъ мазэм шыфэжэ тыгъэгъаз мазэм нэсыфэ бэдзэрым шIанэ теогъоатэ.
шъучъэфы зыхьIукIэ инэу, пытэ ишъо гъожыхэр хэшъукIыкIых. жъогъаылъэ шылъыштымэ наyлон пошэтыгорэм yушлъхьа ушыалъэм зы дэшъулъхьакIэ мэзитIIу фэдизэ шылъым лъэишт.
гр 100 хьаyуэм: 0.4 протэин. 15.3 къарбонхьидрат. 0.1 дагъэ. кълори:57 хэлъ.
зытхыгъэр
хьаткъо нури эрсоy
|
