Şxınçüpe - ah'u - шхынцупэ - ахъу
Yis’'exer: Adıg’e: Şxınçüpe - ah'u Arab: تين, Tr:İncir- Yemiş, İn: figs Fr: figues, Rus: инжир, Latin: Ficus carica
Şxınçüpe (Ficus carica), Yixeğogu şıph’er Tığekıéç’ıp’e Xıfıj re Tığap’etığekohap’e Asya (Türkiye'm şıfejew Afganistan'ım nesıfe) arı, çıg’ı, çıg’ı s’’ıqo zı ş`ıç’em re kıpıç’ere müşqume yas’’e.
Şxınçüpe, marqoxeme (Moraceae) wunağoem xete, Şxınçüpe (Ficus) zetéfığem 800 fedize yişhafığem yeneha şhapere zı müşqu. Şxınçüpe çıg’ım yinekığe sapexer şxınçüpe kas’ğoanem yéğawtısezı şö xez’e. Mı h’uç’em ( caprificatio, caprificus) ”Kaprifikasyon" yirao.
Müşquxeme yaxeth’ıç’e baye. Müşqum %30-40 ır şeşuğ re A,B,C witaminxer xel’. Thape pkıme kariç’ıre şep’s’’aner "Şxınçüpe şep’s’’ane" yiğah’ujını peé hamç’ıs’em şafene zıdaığı. Yithape ş`anexer beguxeme yatiral’haştığ.
Şxınçüper Dünayem yeneha be kezğasırer Türkiye'r arı.
Zıtxığer
Hatko Nuri Ersoy
Telif hakk tarafıma aittir basım ve yayını izine tabidir.
шхынцупэ (фиджус джариджа), ихэгъогу шыпхъэр тыгъэкъыекIыпIэ хыфыж рэ тыгъапIэтыгъэкъохьапIэ ася (туркъиэ'м шыфэжэу афганистан'ым нэсыфэ) ары, чъыгы, чъыгы цIыкIо зы шIыкIэм рэ къыпыкIэрэ мушкIумэ яцIэ.
шхынцупэ, маркIохэмэ (мораджэаэ) унагъоэм хэтэ, шхынцупэ (фиджус) зэтефыгъэм 800 фэдизэ ишхьафыгъэм енэхьа шхьапэрэ зы мушкIу. шхынцупэ чъыгым инэкъыгъэ сапэхэр шхынцупэ къацгъоанэм yегъаутысэзы шъо хэдзэ. мы хъукIэм ( джаприфиджатио, джаприфиджус) ”къапрификъасyон" ирао.
мушкIухэмэ яхэтхъыкIэ бае. мушкIум %30-40 ыр шэшугъ рэ а,б,дж уитаминхэр хэлъ. тхьапэ пкъымэ къарикIырэ шэпIцIанэр "шхынцупэ шэпIцIанэ" игъахъужыны пэе хьамкIыцэм шафэнэ зыдаыгъы. итхьапэ шIанэхэр бэгухэмэ ятиралъхьаштыгъ.
шхынцупэр дунаем енэхьа бэ къэзгъасырэр туркъиэ'р ары.
зытхыгъэр
хьаткъо нури эрсоy
