Yis’’xer: Adıg'e:Kabı, Keb Arab: اليقطين ,Tr:Kabak, Fr: Citrouille İng: Pumpkin Rus: Тыква Latin:Cucurbita, Cucurbita
Kabır yejım fedexer zı şışe wunağo şha. yejırım fede mı wunağom şışıxer: Naşe (H’ırbız’) Şöwnaşe, Neşebegu, Neşebegüşk’ö. Yape kız şıh’uğe dünaye ç’ıp’er Arabia, Mısır
Kabı zetéfığe ts’’exer
Kabı fıjı aşü`ı, kabı ğojI aşü`ı, kabı pl’ıjı aşü`ı, kabı şükoant’e, kabı şüts’’e, kabı ts’’ıne, psı kabı.
Zı l’ese şıere kule zız’ıre wus’ı şkont’eğaç’e. Yipkıxeme s’ı be ya tét, yitahapexeri yını hazere s’ıxer ya téte zexeçönth’ağe, gu suretım fede yiç’ı qos’’ neç’e ğone ç’ıha şıt. Yinekığeme h’ure, bzıre zediş`iğep. Zı nekığer h’u zı nekığeri bzı meh’u. Nekığe h’uxer gojışö yını, nekığe bzıxeri neh ts’’que meh’ux. Kipiz’ere kabıxeme yaş`ıç’eç’e h’uraye, uç’ıha, lowum fede yiç’ıxer ğum ç’ak’öxer meh’u. Kabıme ya işöxeme p’`ae, uju, ph’aşe, şabe fede zebleh’uğeher yiex.
Kabıxeme yaqotts’’ı ç’e be yaqots’’ıl’e şıt.
Kabı ts’’ınem yigram 100`ım gr 1.16. Protéin, gr 2.9. karbonhidrat, gr 1.2 lıs’ı xel’. cal 14 énérji kétı. Minérale xel’ıxer mgr 15 kalsiyum, mgr 22. magnézyum, mgr 32 fosfor, mgr 284. potasyum. 3 sodyum neha maç’e ğuş`ı, çinko, ğoapl’e, manganez, selenyum xel’e şıt. Witamine xel’ıxeri C,A, B re folik asit xel’.
Gr 100 Kabı fıjı aşüım . gr 1Protéin, gr 0.3 dağe, gr 7.9 karbonhidrat, gr 1.3lıs’ı, xel’. kalori 33 énérji kétı. Minérale xel’ıxer gr 21Kalsiyum, mg 12 magnézyum, mg 26 fosfor,
mgr 280 potasyum, mg 2 sodyum re adere kabım xelı minéralxer xel. Adere xel’ıxer 6.400 IU A witamin, mgr 0.03 B1 witamin, mgr 0,05 B2 witamin, mgr 0.6 B3 witamin, mgr 15C witamin, mgr 1.8 E witamin.
Yişüağexer
Kabım xel’ı witaminxemre antioksidan, min’ralxemç’e, Pkım kequştı kansér sımecenığer pkım yezınığe yiretızı sımecağe kıxemıhaşüne yeş`ı. Lıbağo (Kanser), gu wubıtın, ne ş`ıuf téhanım, gubjınığem, şham gupsıse yirıwbıtenığem, şığupşenığem fedxemç’e yüş`ağe yeç’e şıt.
Kabı aşüır lıs’ı lıwh’o zereşıtım peé nıbe lejaç’er yeğaterezı. Ç’etiyxer ze qots’’ımiğanenıç’e doğe şxını azeğu.
Yiç’exeri azeğu dede şıt
Nıbe ç’etiyxeme yarih’ore hamlıwxer yeğal’e, prostat sımecenığe zie kul’fığeme ya papç’e ğutxapsı ts’’qur kıxeç’ınım deapıa, pkım yifebe atığe kirağefexı, l’ı yeş`ı, işör fıjı kabıze yeş`ı,
Yat’e ğeharezıç’e
Kabı zışıtç’eştı xate ş`ıgur bjıham k’uwe jöğen fay. Ğatxem ze ejüç’ıjığe kıxeç’ağe wus’ıxer ğagodığe yat’er ğawşebığe jı kışağe yişıu kitğ’ re laşö yewağe ğaherezığen fay.
Ş`en ğat’ısın
Kabı wunağor şıam yézeğırep febağer °C 0 yixe °C -2 -3 zıh’urem yeğaştızı yeğaqodı. Kabı ç’exer tereze keç’ınxe peé yat’em yifebağe yaneha maç’e °C 11-12 h’un fay.
Ğatısığoem yat’em yilebığe yeqö zıh’urem téğaterezağe kabı ç’exer cm 4-5 yik’uwağe et’eğen fay. Bjıham xater tımujö rap’ç’e bılım yebzı sığe tétekoağeme, ğat’sığoem yébzı yat’e zexeğaquhağe tequr kabı ç’exeme yaş`eğı yaşıu téttekoğe h’ume nah yeqo h’uşt.
Psı eğahan
Ğer woğu zımıh’urem kabı fıjı aşü`ım psı emığahami h’uşt. Şhaç’erem woğu zıh’urem kabıxer kızpıç’erem kışnewujı ze psı eğahağe 1-2 thamafe ay kışnewujımi zı psı eğahağo ébğahajıme yikuşt.
Kıxeç’ere wus’ı hawliyeme yape keç’ıç’e
Kabıe keç’rem kıdıxeç’ağe wus’ı hawliyéxeme yapısı h’ure hats’’ı wus’ıxeme kabım ya yağe yiramğaç’ını peé kıxaç’ere wus’ıxer wucuçoğuç’e xexığe wukobzığen fay. Wus’ıxer wus’ı zığal’`ere awuç’e bğaqodıne zıh’urem dep’ığıştı awum kabım yiyağe yemıç’ınım wu fesakığen fay.
Zıtxığer
Hatko Nuri Ersoy
Telif hakk tarafıma aittir basım ve yayını izine tabidir.
