Dombay - домбаy
Yis’’exer: Adıg’e: Dombay Arab: البيسون Tr:Bizon, İn: Bison Fr: Bisons Rus: бизон Latin: Bovidae
Yiwunağo: bjezıtétxer (Bovidae). Zışıpsewure xeğoguxer: Tığemıwo, Fızegu Amerika. Yiş`ıç’e: Şha yine bje ont’ağe, sıc tame yiew yişşha, yipşetıkı, yipere l’akoxeme s’ı ç’ıhaxer yatéte, yiç ç’ırıs’e şıt. Arh’oğu zedeh’uğexe mepsewux. Kg. 800-1500 fedize woteğo zı bılımıx. Yağaş`e yil’es 30-50 fediz. Yizetéfığexer: Amerika xaşö dombay, Amerika kuşha, mezı dombay. Avrupa dombay
mıasağe şhas’ı ç’ıha, Amerika'm yizıbılım. Peserem mı xeğogum arh’oğuxe be yitığ.. Amerika bufallo, Amerika xek’u psıçü yirao.süıs’’aşö, kahwaşö ç’aps’’e işöxer yae şıtıx. Guşüxe yae mışınew zı bılımıx. Zamığagubjırem s’’ıfıxeme başere yatél’adexerep. Yilıre yişö h’ate pahe zı bılım. Çıg’ı zışımıe, psıl’e h’upe zie xek’ujxer şüı yél’eğu. Pesere l’eh’anım Mississippi ç’ıp’em arh’oğu yinıxe şıpsewuştığex. S’’ıpl’ışöxeme yaşxın ş`eğoağ, yaşöxemç’i şıl’enxer yaş`ıştığ.kışnewujım fıjışöxeme be yawuxığ. Axer Amerika'm kemıqoxe rapş`e yabağe milyon 60 milyona nese dombay arh’oğuxer şıpsewuştığ. Nepe şe zawulem kexığ. Yil’epk mıqodıpenı peé kéğağunene yiwujı yihağex. Yabzıxer neha s’’ıqux. Kg. 350-450 fedize meh’ux. L’eşığe h’um yijepkı şüıs’’e jaç’e s’ı ç’ıha ut. Ya bağe başedede mıh’o mezxeme kuşhaxeme yaşıpsewure dombayxeri şıex. Mez dombayxer xek’u dombayxeme yaneha yinıxe neha ç’ıha şıtıx. Yil’epk wuxı bete şıtı Avrupa dombayır, Amerika dombayım neha cadew, yipşetıkıs’ı neha ç’ak’o şıt.
Zıtxığer
Hatko Nuri Ersoy
Telif hakk tarafıma aittir basım ve yayını izine tabidir.
|
