Mezçet - мэзчъэт
Yis’’exer: Adıg’e: Mezçet Arab: الحجل طائر Tr:Keklik İn: partridge Fr: perdrix Rus: куропатка Latin: Phasiandae
Mezçet, mezatake (Phasianidae) wunağom şışew mekup’eçetxeme yenaha yinı zağore bzıwu zetéfığeme yiraore s’’e. Zışıpsewure xeğoguxer: Avrupa, Asya re Tığemıwo Afrika.
Yiş`ıçexer: Tharkom yiyinağe, yilı aşüe yawuare zı bzıwu. Yil’akoxemre yipepk pl’ıjışö şıt. Yil’es 15-20 fediz ğaş`e yie meh’u.
K’ondal’eme, gubğeme, mej ujıxeme maç’e, zağore be zeşiğıxe yaşepsewux. Pémış`ı xeğogum k’oşıxerep. Yazet’efığe ş`ıç’emç’e zéblih’ow yayinığe cm. 26-35 fediz. Yaişöxer yét’aşöm zerefedem peé ş`ıgum kışaquha zıh’urem xepl’eğonır k’inı meh’u has’’wus’’ s’’ıquxemre wus’ı ç’exer, ğajöxer yaşxı. K’os’ı meşıme yapkı s’pexer yaşxızı meşım yiyağe yirağaç’ı. Avrupa, Asya re Tığemıwo Afrika’em be wuzıtéterazere mezçetxer, kızşıh’uğe ç’ıp’em yimıç’ıxe wol’`exefe ay şepsewux. Şırıxer yinı zıh’uxerem yikışnewujı yane yatexeme yaxemıç’ıxe zedepsewux. Zığaşınere zımıh’urem çetıxeme yafede l’akom téte kaquhagorem yaşxıştım yiwujı yitıxe meşıpex. Zışınexerem yatamexemç’e mekeşüxe yéğaugorem fabje mebıbıx.wus’ıxeme yaqos’’ı şawuph’eşıre k’ubaneme yaşepsewux. 12-15 fediz ç’enç’e kaç’es’’ı. Mafe 25 fedize meğoalha. Bzıxer şırıxeme yapesı.
Yilı aşü`ızereşıtım peé be yawuare zı bzıwu. Neha beremç’e mezçet arh’oğuxer kawuçühazı şüxençıç’e zdéwoxegorem yawuax. Zebg’ırışütığexemi haxer yarat’upş`ızı zırıze yağotızı yawuax.
Mezçetım zetéfığe be yie şıt. Türkiye`m neha be yaş`eje şıpsewure mezçetxer: mezçet nepl’ (kınalı keklik), dexeg’ınışö mezçet (çil keklik), mezçet şhapl’ı (kırmızı başlıklı keklik), ğurjışö mezçet (bambu kekliği) mezçetxer arı. Yamılejıre ç’ıp’exem re kuşhaxeme yaşıpsewure mezçet nepl’ıxer Trakya re Anadolu’m arh’oğuxe yiwoğoatex. Yi işö pl’ıjö yejaşö, yibğegu fıjı, yipepkı re yil’akoxer pl’ıjı. Gubğexemre mezpırpüçüxeme yaşıpsewure dexeg’ınışö mezçetım yibğegu ş`eğ ışı nalım fede kahwaşö bjığe yie şıt. Yıişö kahwaşö, yinequxemre yibğegupe wul’iyiğaşö.yitamexeri fıjew ğath’ığexer yiex. Tığekıéç’ıp’e Anadolu`mre Fızegu Anadulum yiş`ıgu zeexığexeme, ş`ap’exeme waşıtéteraze.
Yilı aşüı zereşıtım peé, bzıwu haşüh’oreixeme, bajexeme, beceşxeme yawuax. Şınağo kazéqurem mezçet h’ur yéj l’`eştımi adere bzımre şırıxer k’iğanenı peé mekeşüxe yiğaugorem mebıbızı zıwuaşştıxer yéj yiwujı yirağahax. Yil’es 15-20 fedize ğaş`e yağaş`e.
Yizetéfığexer
Mezçet l’ako pl’ıj
Müjö mezçet
Pepl’ı mezçet
Yemen mezçet
Wardıh’uşö mezçet
Dexeg’ınışö mezçet
Fıjışö mezçet
Pşah’o mezçet
Zıtxığer
Hatko Nuri Ersoy
Telif hakk tarafıma aittir basım ve yayını izine tabidir.
|
