Hajebzıwu, Hacbabe
Yis’’exer: Adıg’e:Hajebzıwu, Hacbabe, Arab: لقلق Tr:Leylek, İn: Stork Fr: Cigogne Rus: аист Latin: Ciconiidae
Hacbabe (Ciconia ciconia) yéj yis’’eç’e yiguğ yaş`ıre Hacbabemdexer (Ciconiidae) wunağom şış. Pepkı ç’ıhaşew, l’ako atığe, tame bıh’u yinıxer yiew, psıxal’e ujıxeme. Xaşöxeme yaşıpsewure bzıwu. Hacbabe wunağor zetéfığe 19`um, zefeşhafı 3 zetéç’ı. Hacbaber yat’onere zetéç’ığe hacbabe pl’ışöme yaxet. Türkiye`m yizetéfığe t’ur şepsewu. Hacbabe re Hacbabe şüıs’’e (Ciconia nigra). Ayşhafe pepkı ğojı Hacbabe (Mycteria ibis) mi wutéterazewi meh’u.
Hacbabem fede yenaha pasere bzıwur Palaeoephispiorhychus'ur arı. Mısır'ım Oligosen l’eh’anım yil’es milyon (33-23,8 yipem) k’iénıjığe yişha kumışha re jepkıxemç’e fızegum k’irahağ.
Zı psıl’e bzıwu yinı. Yis’ıme yenaha berer fıjı. Yitame s’ıxer şüıs’’ex. Ç’ıha pl’ıjı pepkı re l’akoxer yiex. Yipşetık çıhaw, yiç ç’ak’o şıt. Bıbı zıh’urem yipşetık yéwuzenç’ı. Make yiep.
Hacbabe şırıxer yinıxeme yafedex şhaç’erem yipepkı re yil’akome yaşöxer şüıs’’e meh’u. pepkım re l’akoxeme yaşö zı yil’esım yiqos’’ı şüıs’’e şöm yéç’ızı yiğorığo pl’ıjışöm zepéğaze. Ay feşhafe yinıxeme yatame s’ıxer şüıs’’ bete, şırıxeme yatame s’ıxer kahwaşöm peblağe meh’u.
Türkiye'm ğemafem keqox.
Yağaş`e yil’es 25 fediz. Zağori yil’es 30 fedize psewurexeri yal’eğuğe, yatxığe şıt.
Yitame zeeç’ığe santim 155-165 yafızegu. H’uxer bzıme yenaha yinı meh’u. bzım yitame ç’ıhağer santim 53. H’um yitame ç’ıhağe santim 63 fediz. Yiwoteğuğe bzır kilo 2.2- 3.9 , h’ur kilo 2.6- 4.4 yafızego keqo.
Yizebg’ırıç’ıç’e
Hacbabe, Avrupa, Asya'm yizı nıkorem re Tığemıwo Afrika'm şızebg’ırıç’ığe wol’eğux. Britanya, İskandinavya, Rusya'm yi Tığemıwo pemış`ırem yizeç’erem, Avrupa'm Türkiye'm, Cezayir re Tunus'um yi Tığemıwom, Irak'ım yifızegu re Ermenistan'ım yiç’ıp’eme şal’eğu.
Zıtxığer
Hatko Nuri Ersoy
Telif hakk tarafıma aittir basım ve yayını izine tabidir.
|
