Jıntuw - жынтуу
Yis’’exer: Adıg’e: Arab: بومة Tr:Baykuş, İn: owl Fr: le chouette,Rus: сова, Latin: Strigiformes
Jıntuw (şeş bzıwu haşüh’ureuxer), bzıwuxer (Aves) zetéfığem, (Carinatae) pıçığem, (Coraciiformes) k’upıme yaxehare şeş bzıwu haşüh’ureuxer (Strigiformes) yixere wunağoem xetıxeme yazedis’’e.
Yiş`ıç’exer
Yaşhaxeme s’ıxer yatéte şha yinıx. Yaç’ıxer ç’ak’o, ya tamexer bıh’u ç’ıha meh’u. zağore zetéfığeme yatame zeeç’ığe zı s’’ıfım yiç’ıhağe fedizewi meh’u. ph’eç’eşha bzıwum fedize zetéfığe s’’ıquxeri yiex. Yapepkıxer ont’ağew, yil’ako k’idiquha pıtı l’eh’oambexeme, l’ebjane ğaşığe şanıxer yapıt. Qoaş`e yie Yil’ejanexemç’e yiwuarem zixeğanezı yéph’ate.
Jıntuwxeme ziy make yamığao yaşxıştıxer yawuax. Yipkı işöem yizeç’erer s’ı şabexeme kawuh’ume. Bıbı zıh’urem yis’ıxeme make pımıuç’ıne yaş`ı. Yine yinıxer, yinequ gupemç’e ğazağe şıtıx. Yi ne yinışeme ya ne qos’’ıxeme zéğazeşürep. Şhaç’erem yipşetık derece 270 k’ideqoç’e yéğazeşüzı yiane ğuner rehatew yél’eğuşü. jıntuw bzır h’um neha yinı, ç’enç’e 2-10 fediz k’éç’es’’ı. Yiğol’hağor mafe 30-40 yafızegu. Ç’enç’em k’iç’ıre şırım yine re yithaqumexer ğapıtağe meh’u. şırır nıbğem yiyisığo şhaf, şhafı meh’u.
Yal’eğuç’e
Zı s’’ıfım zı nefıne zetépl’ır yil’eğuşü bete, jıntıwum yinexeme “al purple” feoağer “morşö nefne l’eğuç’er” zış`ıre zı çımye ğaç’e zıxel’ır. Rod lınexeme, yenaha nefne maç’eri zı çimyé sinyalım zepirağazezı, jıntuwum yine yil’eğurem yizexefığe pstewur yél’eğuşü. Adere bzıwu zeç’eme ya nap’e şıuxer yixere nap’emç’e kexı bete, jıntıwum yiyéxer ay yipxencıç’e melajex.
Yazexexıç’eJıntuwxeme yal’eğuç’ere yazexexıç’e değuşew, s’ıxe şıt. Nefne maç’emç’e yawuaştıxer zeril’eğuşürem fede mezexaşedede zıh’uremi yiwuaştım yimake k’izdiç’ırer değuşe zexexızı zıdışıe ç’ıp’er ş`exe yéğotızı yéwbıtı. Yithaqumeme make meç’aşexer değudede zexaxı.
Jıntuwum yi nequ bıh’ur, neha s’ı ğaşığe ph’aşexeme yawuh’umağe şıt. A s’ı s’pe ont’ağexer zı jemışxı fede meh’uxezı jıntıwum yinequ k’éwore maker zépéğacejızı yithaqume yireğaujı. zağore jıntuw zetéfığeme yathaqume ğoanexer yişha, yibğu t’um şizı fedize yinışe meh’u. ay feşhafe jıntuwume yaşhaxer bıh’o ya thaqumexer adere bzıwume ya thaqumeme yaneha zepeşıje şıtıx. areteç’e make wal’er zı thaqumem zeworem yikışnewujı aderem nesıjı. Jıntuwum mı wah’te meç’aşem yiqos’’ı maker k’izdiç’ığe bğur zexéfışü. Jıntuwume yağaş`eğon ş`ıç’em yizıri yithaqume uh’e zereul’ır arı zıfayem öxı zıfayem yéğapıte. Ziğapsefı zıh’urem maç’e zéöxı, bıbı zıh’urem öxı fabje bıbı zıh’urem uh’er féş`ı.
Zıtxığer
Hatko Nuri Ersoy
Telif hakk tarafıma aittir basım ve yayını izine tabidir.
|
