Meşüeh - мэшIохь
Yis’’exer: Adıg’e: Meşüeh, Arab: يراعة Tr:Ateş böceği İn:Firefly Fr:Luciole Rus:светляк Latin:Lampyridae
Meşüeh, meşüehımdexer (Lampyridae) wunağor zış`ıre, gatxe re ğemafe şeşım bıbıxe, haquzéqoxe zıh’urem pıne qoase yanefnexemç’e yaş`ejıre, çetapetame k’upım xete zı has’’wus’’ım yiratığe s’’er arı.
Meşüehıxeme yafızegurer maéw nefne péğane yağaqoase meh’u. mı nefne pığane qoasemç’e h’umre bzır zereğotıx. Mı ş`ıç’emç’e adere nefne zıpıpsıre has’’wus’’xem re are zexepfışüne yiş`ıç’e zetéfığer arı. Nefne ğapsıç’em yifabjağe re yizepıtığe, Meşüeh bzım, h’um kizpiğal’eğojıfe bleç’ıre wah’tem nefse feoğexer yiex. Zağore xezş`ıç’ıreme yaoremç’e mı lıdıp`ır z ı kızğağunıhaç’e şıte, kitéledeştı has’’wus’’ıme dıce zı aşü`ığaç’e yagu kiğaç’e yao. Şhaç’erem areşteç’e kızağağunemi, zağore hant’ırakoxeme zağore baş edede meşüeh yaşxızı yéj hant’ırakomi nefne yağapse féjex.
H’uxeme tame yatét, bzıxeme tame yatémıte hamluw pl’ışöex. Zağore zetéfığeme hamluv h’u re bzımi nefne kapepsı. Zağore ç’ıp’em yis’’ıfıme, mı yaş`ıç’em peé bzıxemre adere hamluw pl’ışöme jöağo hamluw yirao. Zetéfığe t’umi yéj yapesığe şhafe zı sinyal wuşefığegukeç’ yae şıtıx. Tığemıwo Amerika'm yizağore zetéfığeme yabzıxemi tame yatéte nefne yağapsı. Meşüehıme yazeç’erer yihamluwi yıyinıri lı şxaqox. Ahemi yéj yapemış`ıre adere hamluw şabe s’’ıquxer, has’’wus’’ s’’ıquxer yaşxıx.
Nefner yişütıgu ş`eğım kıépsı. Nefne kizeripsırem yiişö wupxırıpl’e zı kütikula işömç’e wuh’umağe. Yiqos’’ fotojenik nelıne re nefne zepeézığapsıjıre tayxemç’e h’uğe şıt. Nefne pkım kışıxeç’ıre dağem fede Lüsiferin ğaç’er Lüsiferinaz enzimim yikatalizörç’e zewuj zewuje oksijenç’e yéğası. Mı çimya h’uç’emç’e nefner fızegum k’éha. Oksijenim yiwuxıç’em yepxığe şıte nefner zağore mepsı zağore meqoase. Mı nefne psın qosenımç’e kaber zérağaunım şhape. Meşüehıxeme yağapsıre nefner yiğorığo h’ure wul’iyiç’em kışnewujı çimya énerjı nefnem yizepırğazaç’er arı. Kıxepsıre nefner zeç’e şıa. Stırı qodığe yiep.
Tayland'ım şeşıre psırıh’o ujım utı Ton Lampoo çıg’ıxeme yapizi h’ure meşüehxer zı dakkem 120 fedize piğane zerağaqoaserem peé zı saniye nıkom yafızegu ze h’op’ç’ıre şıblem fed eze yağewnefı ze mezaxe meh’u. Jamaika'm yimeşüehxer nefne başe yapıpse kutamem yişıu şızerewğoyixerem metre 500 peşıjemç’e çıg’ıxeme maşüe yaxenağe mesım fede l’eğuç’e yae meh’ux. |
