Ṕćaw -
Yis’’exer: Adıg’e: Ṕćaw Arab: جندب Tr:Çekirge, İn: grasshopper Fr: sauterelle Rus: кузнечик, Latin: Caelifera
Ç’aw, tame zenç’ıxer (Orthoptera) k’upım şışe Caelifera yixere k’upım xetı pç’ereme yiraore s’’e.
Anadolu'm şıpsewure Ç’awxer yazetéfığem yépxığe yayinığe cm.4-5 afızegu zeblih’o meh’ux. Pemış`ığe blağaç’ı. Yaş`ere yenaha ç’aw s’’ıqu zet’éfığer cm. 2 şıtew,cıre nefse yal’eğuğo yenaha ç’aw yinıme yaç’ıhağe cm. 20 fedize şıt. K’oşaqo ç’aw zetéfığexer adere Ç’awxeme cm. 5 - 10 neha yinı meh’ux.
Ç’awxer, neha berem feabe pşeh’oaç’e xeğogume yapeblağe ç’ıp’exeme ( Xıfıjı ujı xek’uxer, Tığemıwo Amerika re Arjantin'ım yifızeguxeme, Asya re Afrika pşeh’oç’ıme yapeblağe xek’uxeme ) yaşıe ş`ap’eme yayağaşüxe yirağaç’ı. Türkiye'm Ç’awume yayağe zirağaç’ıre ç’ıp’exer; Tığap’e Anadolu re Trakya'r arı. Ç’awxer şüh’ont’eğaç’e zetéfığeç’e baye xeğogum mek’oşıx. Aş`ağe be zeuş`ağe yaç’enç’exeme yape katéşxere woşxım yikışnewujı, tame yapımıte kariç’ıre şırıxer zediığı k’upıxew şüh’ont’eğaç’me yatébanex. Şırıxeme yinı zıh’urem tamexer katéçezı zeç’ere zeş`iğe k’oşıne yéjex. Wöşöapşe şü`ıs’’em fede k’oşıxere ç’aw arh’oğxer zışexıxere ç’ıp’em şıe şüh’ont’eğaç’exer yaşxızı ş`exe yawuxı. Ğe fabem yiwujırem bzıxer zıdeşıe ç’ıp’em şeç’es’’ıx. Kışnewujım ç’aw yinıxer be zediş`iğıxe mal’`,ejıx. Ayfedizıme yal’`ağexer şüne zıféjerem, sımecenığe kaxeç’ıne feje.
Ç’awxer, zetéfığe ş`aç’exemç’e yağaqodıx. Ç’aw arh’oğum yibağem, yak’oşıç’e ş`ıç’em, k’oşıreme yal’eşığe ş’`ıç’em fedexeme yapxığew yape keç’ıx. Neperem ş`ıgum kışexığexeme yaşıu low yirağaşezı yağap’art’ex, make yağaugorem yirafıjex, yaç’enç’exer yağasıx, yaşıu psı jöağe yatiraç’e, amırıme axer zığal’`eştı çimya azeğuxemç’e yağaqodıx.
Yizetéfığexer:
Wunağoşha: Tridactyloidea
Cylindrachaetidae
Ripipterygidae
Tridactylidae
Wunağoşha: Tetrigoidea
Tetrigidae
Wunağoşha: Eumastacoidea
Chorotypidae
Episactidae
Eumastacidae
Euschmidtiidae
Mastacideidae
Morabidae
Proscopiidae
Thericleidae
Wunağoşha: Pneumoroidea
Pneumoridae
Wunağoşha: Pyrgomorphoidea
Pyrgomorphidae
Wunağoşha: Acridoidea
Acrididae
Charilaidae
Dericorythidae
Lathiceridae
Lentulidae
Lithidiidae
Ommexechidae
Pamphagidae
Pyrgacrididae
Romaleidae
Tristiridae
Wunağoşha: Tanaoceroidea
Tanaoceridae
Wunağoşha: Trigonopterygoidea
Trigonopterygidae
Xyronotidae |
