Sĺeğuğew, zağoreme yaşha kiriqoağexer sıgu kećıjew sızégupsısırem, şıleme kıtamış`eşüştı lajer ter tere zeṫćejığe zerşıtır sıgu kéwogorem seĺeğujı.

Sınıbj yiĺes 5 - 6 yafızegu yitew sıélešıquğom, bzıĺfığexer zedeguş`axe betew, yaxezırem yioáğağe guşıer zıkınıbjım kısçımığupşejını fedize ğaş`eğonı yićiy tıbzılfığeme gu yaşiğaćıne zı guşıağew neperemi sıgu kećıjı. Moreşte yioáğağ “se sıpşaşe mı koájem desew, argane ofım pıĺew lajereme, wolleha zıkınıbjım yasımıtın, düwel ofım şılajew woreḣuy yiĺepkı sémıpĺew Türk ĺepkım şışımiy yestın, Adıǵem yésetı s`ow sıpşaşe sımığawuneḣun” yioáğağ.  Kışnewujım zerioáğem fedewiy yiş`ağ, yişawo Adıǵe pşaşe kifişağ, şhaćem yipşaşexer Türk éáleme yaritığex.  Ay fedexer zexezxıre Adıǵe éálexeme yazağorexeme şhaqo yaş`iy  Adıǵe pşaşeme yapşeupe umıhaxew, Türk pşaşexer kaşe féjağex. Sınıbjeğugorem kine yiraxığer kısçığupşejırep, yéjırım xebze daxe xeĺew yićiy lejaqo zı nıbjıćağe yikeşeğum Adıǵe pşaşe kıfaşe yeasew yideqoğu kınesığe pşaşe zieme yawune zırıze yauhağexemiy, mı éálem yati yéjıri lejenı pemış`e of yaş`erep tıpşaşe yettew yafedğalejeştep yauiy pşaşe kiratığep. Ari gubjiy zı Türk pşaşe kişiy wunağo ḣuğe. Careşte ĺepkım yane şıpḣer, Dunayem tétıfe zeretḣeştım neméw, yéj yiwujıće ḣuştım yemıgupşısew, guĺıte zimıe Adıǵe bzıĺfığe thamıćem yéj yiĺepk ĺepsegodı yiş`ığ.

Yécaṕem tışecene tızıféjem mafem yéne Türk bzeće tıguşıa tızşesağe, yécaṕem tıkićıje tıkoáje tıkızıqojırem tız`uşreme tadeguş`a zıḣuremiy  Türk bzeće tadeguş`a tıféjağ, tıguş`aće zexezıxıre téynahıjıxeme tıféğasakını peé ‘’oo yéqow Türk bze dexaşe zejüğaş`ağ’’ kıtaotiy téğamısḣereştığ. Teriy ay feoáğer tımış`ew, başew timığape Türk bzemće tıguş`eştığ. Yiĺes 40 zıtéqom axeme kıtao yaesağağexer kıdgurıoáğ. Nepe yinıbj 30 yixereme, yéj yabze yamış`ejı ḣuğex. Careşte ter tere tıbze tiyağ yedğaćıjığ.

Tıĺepkı şışew z’e minışha, ṕaşe goáź, ĺaşhapej, ṕaşe fede thamatexer, ĺepkıĺıqoxer, duwel ofım pıtı şhağrıtxer kıtxećığex, şhaćerem mıxeme yazırem yéj yiĺepkı yişüağe yéćıne zıśe yimiş`ew Türkiye`m, Türk`ığem  felejağ, febenağ, fepşıĺ`ığ, yiğazefağ, zerişağ, yiriğacağ, fezewağ, fiwućığ, zıtirğawućıhağ, zipiğaqodağ, yéj yibze, yéj yiĺepkım yiĺeṕağeme yafesakığep, zıśeće zıfiğapejığexep. (Sıxewukow se sımış`ew mıxeme yaşışe Adıǵağem felejağe zıgore şö şöş`eme, ay yišere kitfiğaḣağexer kısfeşütxıme sıgoape ḣuşt). Ar yimıkow yaş`en faye pstewur yawuxığem fede yape yitı pĺışö zie zağore Adıǵexer, siyasi gupsıse zetefığexeme yapıhağex, siyasi partixeme yaxehağex semegu siyasi bğum tışış, jabğu bğum tışış, yaogorem yéj ya zew`uğe ṫequri yawkoáğ.

Yéjıme yaše yağaunu peé zéğaṕiyigorem yemıgupşısıxew, mıwućıtexew ya a kifere pstewur yağaḣağ. Türk bzem moreşte yaow zı guşıe xet “Ayranı yok içmeye, tahtaravanla gider ……” yeşöne şxıwupsı yimıew pḣomğum tésew psıwunem ziréğahı  yao. Te ca guşıem fede tizeqo, yie blım pstewur wurısım  kiĺexiniy Osmanlım kızxehajıxe yikışnewujı yia kıénejığe yiĺepkım re yibzemiy  yiĺeṕağe yimış`ew, yimığağunew yej yeje yia iriğaćıjığ.

Nepe tıĺepk Xasem kizićığem  yiĺes 149 téqoáğ. Miyfediz yiĺesıme yıfızegum miy keḱoşığe Adıǵexer ṫısıxew yéj yabzeće  zıgore yatxığep, Türk bzeće, Arap bzeće, adere bzexemće txağex yéj yabze yaşha yirapesew yiritxağexep.  Tıbze re tıxabze kiğağunene xasexer  yağawuçüğex. Yağawuçüğe xasexeme mıadıǵe ĺepkıxeri xâĺeşöáğ, yiığınığe yi a iraĺhağexeme yaş`en fayer yamış`e pşıne re cegum yéwo, (keşöme) yéş`eme kapışew zimiy şhamıpexe, mıḣuştı ofıxeme yapıĺıxegorem yiĺesı şe téqoáğ. Latin alfabe txaće zie, Türkiye`m Kırıl alafabe txaće yécaće şirağaş`ene yiwujı yihaxi, mıḣuştı ofım yiwujı yitıxew yiĺesı şem yibze terezew yiritxeşüne, yireceşüne nebǵe şe kizxéğaćışüğep. Cıre nesıfe yej ya bzeće zı çxıĺ xamıçışöw  Adıǵe xasem kićığe çxıĺıxeme yacağex. Xaseme yafemığaterezışüğe  bze ofım mı yawujıre yiĺesı zawlem,  yibze ş`ü`ı zıleğow yiquće rehatı mıḣuğe nebǵexer, yéj yaşha lejaćeće, Latin harfxemće Adıǵe alfabexer yeğahazerığex. A yéğahazerığeme yazırer adereme yenaha  ğaterezığew, Türk bzem yialfabe fede (fonem) alfabe şıt, mı alfabe ş`ıćem adereme neha sıgu yéuğe zereşıtım peé tıa kiferemće apıağu tıfeḣune tıgu yituwubıtağ,  cıre nesıfe miy fedize bze lejığe re yiqošı minı şem nehabe guşıe yitew wase xemıĺe, internetće wuzfayem wuĺıneasıne uxığe (online) zı guşıaĺe ḣuğe Danef Adıǵe alfaber, Kırıl alfabem pımıćıxe yeasew  KAFED / ANKARA  xasem yişhağrıtım yimıdew, yafezotene yaxase qoáğe,  Ali İhsan Tarı`m, Tha wöğapsew miy fediz yiĺesım wupıĺığ kiramıo,  tıxabzem yémıqow, mıwućıtexew nepeşötexe dézéqoáğex. Mır zızexetexım tışü`eşı mıḣo zerḣuğem tiéwupş`ağ, yadiyi şıtığeme kéğaşıpḣağ. Teri cedaşe tıgu kéwoáğ, mı xasexer tı Adıǵe bze zığaqodı yiaseme, wurısıme yafelajereme ya a iraĺhağex şöoá ṫ`uy tiriğagupsısıjığ.

Adıǵexemiy, ḱurtxeme yaratığe téléwizyonum fede zı télévizyon kiratımiy neperem fede tıfeğaśeéşüştep, program zış`ışüne, zezşeşüne, guş`aşüne nebǵe ğesağe zeritimıem feşhafe, areşte  (şive – diyalet) zı guşıe zetefığe zakomće ḣuştıme zıśeće mıḣumi ḣuşt. Huştıme Adıǵe bze oaće zetefığe pstewur zediş`ığew ḣun fay.  Te Türk bzem téğaṫıqu (asimile) téş`ı  ṫ`o bete mızeğogumi tıbze zetéfığem  yazım kıtıĺexetınew tıoaće zetéfığexer yedğaqodıme ḣuna?.  Nepe Türkiye`m şıpsewure Adıǵeme ya bze abzex, ćemguy, sapsığ, kaberdey  fede ĺ`eğume ya nebǵe beğaxer teş`ex. Mıxeme yaneha ber abzaxexer arımiy, Adıǵe makeće radyo televizyon programım zećemi yaguş`e zefedize  zedıxetın fay, areşte zıbğurğaze zı bğum yiguş`ećem feğapsığe programır yemıqo ḣuşt.

Adıǵe xasem ćemguye bzer txaće yécaće bzew zıdaığırem  fedew, Türkiye`m şıpsewure, Adıǵeme zı ĺ`eğu bzeće txaće yecaće bze  yien fay zıorexer kıtxećıx. Mı gupsıser pxencı. Te şhafitığe zié Adıǵe düwele tışıtep,  xexığe Adıǵe bze tiénewi tışıćağep,  bze zetéfığeme yazırer xepşew aderexer bğaqodıştıme aşewum miy yişü`ığer sıd ?  careşte tıadıǵexer zır zım yibze ḣate pimıhıjew yejı yibze neha daxe xexığe bze kıfaqo ar adereme yariğadene pıhajığex. Šıfıme yafede of dğaseéştıme yape ter tere tıbzem fede tıĺeṕağeme, tızetéfığeme xabze yatxıjın fay. Taxezırem  yiĺ`ako guşıaćem, adereme yaneha ĺeṕağe yie neha kabze zereşımıtır cıre nesıfe tışha yituwbıteşüğep, cıre nesıfe zećem serı, seee yioáğ, te, terı yaoew adere ĺepkıme yafede zew`u tıḣuşüğep.

Çerkes sivil inisiyatif še ziratığe zı Adıǵe ḱupur  Ankara`m  kaqoxi  tıéáleme, tıbze yécaṕem yaşedğaş`enew tıfay,  tıbzeće télévizyon, radyo tıfay yauy  ĺeğon zışaş`ım adere tıxasexer  zedirağaştew kaxehağexep. Yéjıme  yapıtxer kixâmığahhanı peé make yarağauy ye a kiferem fedizir yaş`ağ. Adıǵeme yazew`uğer te tızşıguğure xasexeme yej yeje yawukoáğ.  Zıgorem Adıǵağem peé zıćıṕegorem zıgore zışiorem zıgore zitxırem yapexer xasew yesağe,  Adıǵem yiperıt zako zızĺıtejew, yéjme yamıorer mışıpke, yéj yamış`erer mış`apḣew zıĺıtere mı thamıćexeme ya a kıénağe tınıbjıéxer kemıwuşıxeme te taperexer zeraşü`éğo zızerafağem fedew kirafećıştıx. Tınıbjıéxer cırem kışnewujı akılće neha yegupsısew neha uşe ḣuxew, yéj  yape yiĺı yiĺesı şem yihesap yaş`ışöw, neha ğogu terezım téhan fayex. Te tıfemış`eşüğer te tawujıreme yağaśeénće saşeguğu, Tham şü ğogu zeexığe ğanefığe kuşüfiş`ın, ğogumaf sıĺepkeğuxer.

Binbaşı:minışha, albay: ṕaşe goáź, yarbay: ĺaşhapej, general: ṕaşe, milletvekili:ĺepkıĺıqo